Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı 9’uncu Zirvesi’ne katılmak üzere Özbekistan’ın Semerkant kentine gidişi öncesi Esenboğa Havalimanı’nda basın toplantısı düzenledi.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in davetine icabetle yarın gerçekleştirilecek Zirveye katılmak üzere Semerkant’a gittiğini belirten Erdoğan, bu kapsamda bugün Mirziyoyev’le de bir araya geleceğini söyledi. Zirvenin bu sene “Türk Medeniyeti İçin Yeni Dönem: Ortak Kalkınma ve Refaha Doğru” teması altında düzenlendiğini ifade eden Erdoğan, Türk devletleri arasındaki dayanışmayı artırmak amacıyla 1992’den bu yana çabalarının sürdüğünü hatırlattı.
Geçen yılki tarihi İstanbul Doruğu ile Türk Devletleri Teşkilatı’na dönüşen birlikteliğin günden güne güçlendiğini vurgulayan Erdoğan, dönem başkanlıkları sırasında İstanbul’da alınan kararların hayata geçirilmesi ve takibi için ağır mesai harcadıklarını kaydetti.
Semerkant’ta dönem başkanlığını Özbekistan’a emanet edeceklerini aktaran Erdoğan, “Semerkant Zirvemizde teşkilatımızın geleceğine ve mevcut iş birliğimizin derinleştirilmesine dair görüşmeler yapıp, önemli kararlar alacağız.” dedi.
Ziyareti kapsamında tepeye katılacak devlet ve hükümet liderleri ile temaslar gerçekleştirerek ikili ilgilerin yanı sıra global sıkıntılar hakkında fikir teatisinde bulunacaklarını belirten Erdoğan, Semerkant Doruğu’nun ortak bir lisanı, tarihi ve kültürü paylaşan Türk devletleri ortasındaki iş birliğini çok daha ileri taşıyacağına inandığının altını çizdi.
Türkiye olarak, teşkilatın kurumsallaşması ve dünya çapındaki çok taraflı bölgesel örgütler ortasındaki saygın yerini almasıyla iftihar ettiklerini vurgulayan Erdoğan, Dorukta alınacak kararların hayırlara vesile olmasını diledi.
“Bu bir lider siyasetidir”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasının akabinde basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
“Tahıl koridorunda yaşanan kriz, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığınız görüşme sonrasında aşıldı. ‘Putin’i nasıl ikna ettiniz?’ sorusuna önce ABD Başkanı Joe Biden’a anlatacağınızı söylemiştiniz. G20 Liderler Zirvesi’nde Biden ile bir görüşmeniz olacak mı? Putin ile yaptığınız görüşme neticesinde tahıl koridorunun yeniden işlemeye başlamasına ilişkin zirve öncesinde de bir değerlendirmeniz olur mu?” sorusuna Erdoğan, şu karşılığı verdi:
“Bu bir lider siyasetidir. Bu lider siyasetinin gereğini de Sayın Putin ile gerçekleştirdik. Tabii birbirimize olan öz güven olmamış olsa, bu adımı atamayız ve bunu da gerçekleştiremeyiz. Ama birbirimize olan öz güven, saygı bu tür adımları atmaya bizi teşvik ediyor. Ve bunu gerçekleştirmeye de vesile oluyor.”
Bugüne kadar bu türlü hareket ettiklerini belirten Erdoğan, “Aramızda gerek nükleer enerji alanındaki dayanışma gerek bundan sonra belki Sinop ile ilgili de nükleer enerjide yeni bir adım, savunma sanayisine yönelik attığımız adımlar, bunlar birbirimize olan saygıyı teşvik ediyor. Bundan dolayı bu olayı başarıyla gerçekleştirmiş olduk. Şimdi de takipçisiyiz.” diye konuştu.
“Aleyhte çalışmalar süreci olumsuz etkiliyor”
Karabağ Zaferi’nin yıl dönümü olduğu ve burada imar çalışmalarının sürdüğü hatırlatılarak “Bir taraftan Ermenistan’ın provokasyonları da devam ediyor. Ermenistan’la normalleşme sürecinde görüşmeler devam ediyordu. Süreç ne aşamada? Yeni bir adım bekliyor muyuz?” sorusu üzerine, Ermenistan’la en son Prag’da görüşmeler yaptıklarını ifade ederek şöyle konuştu:
“Kendilerine de çok açık net şunu söyledik; yani siz Azerbaycan’la şayet münasebetleri olumlu istikamette yürütürseniz Türkiye olarak bizim de Ermenistan’la olan ilişkilerimiz olumlu istikamette yürüyecektir. Biz, sizden bunu bekliyoruz. Yani gerek dar kapsamlı gerek heyetler arası yaptığımız görüşmede, bunu çok açık, net kendilerine ifade ettik. Şu an itibarıyla tabii henüz bu aşamaya gelinebildi mi? Gelinebildi diyemem. Zira sürekli diasporalar, gerek Fransa’da, gerek Amerika’da aleyhte çalışıyorlar. Alışılmış bu aleyhte çalışmalar, bu süreci olumsuz etkiliyor. Bu diasporaların olumsuz çalışmalarını olumlu istikamete dönüştürecek olan kimdir? Elbet ki Ermenistan idaresidir. Şayet bunu başarabilirlerse bizim de bakışımız, olumlu istikamette değişir ve bu bahiste bizler de düşman üretmeye değil, dost kazanmaya uğraş ediyoruz. Temennim odur ki Ermenistan idaresi, bunu başarırsa hele hele bir de alışılmış gerek Laçın gerek Zengezur, bunlarla ilgili Azerbaycan’la atacakları adımlar da bizim atacağımız adımları olumlu istikamette etkiler.”
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zaharova’nın dün “müzakerelere hala açık oldukları” istikametindeki açıklaması ile Rusya Savunma Bakanlığının Ukrayna’nın Herson bölgesindeki savunma hattını Dnipro Nehri’nin sol yakasına çekme istikametindeki kararlarına ait açıklamaları anımsatılarak, “Buradan hareketle yakın zamanda Rusya ve Ukrayna arasında müzakerelerin başlaması söz konusu olur mu? Türkiye’nin savaşın bir an önce sona ermesine yönelik arabuluculuk çabaları hangi aşamada.” sorusu üzerine Erdoğan, arabuluculuk noktasındaki çalışmalarının aralıksız devam ettiğini vurguladı.
Erdoğan, “Ama buna bir tarih vermek ne vakit bu iş biter ne vakit sona erer bunu söylemek bir akıl karı değil. Fakat alışılmış son Herson ile ilgili olarak Rusya’nın aldığı karar, olumlu bir karar, önemli bir karar. Temennim odur ki belki G20’ye Rusya’dan bir katılım olacak mı, olmayacak mı bilemiyorum. Eğer bir katılım olursa orada tabii ruberu görüşme imkanımız olacak. Aksi takdirde telefon diplomasisini Rusya’yla sürdürmeye devam edeceğiz ve temennimiz o ki arabuluculukta başarılı olalım ve savaşın hâkim olduğu bir dünyadan barışın hükümran olduğu bir dünyaya geçişi sağlayalım.” biçiminde konuştu.
